Nhiều mẹ sau sinh bị nổi hạt đầu ti hay còn gọi là nổi mụn sữa trong thời kỳ cho con bú. Những hạt trắng nhỏ này, nhìn giống như mụn nước chứa đầy sữa, nó thường xuất hiện khi các lỗ trên núm vú bị tắc.
Nội dung
Nổi hạt đầu ti lý do gì?
Một số nguyên nhân gây nổi hạt đầu ti khi cho con bú bao gồm:
– Khớp ngậm không đúng
– Trẻ ngậm núm vú mẹ nông
– Cho trẻ bú sai tư thế
Các nguyên nhân khác như mẹ quá nhiều sữa hoặc bị nhiễm trùng do nấm hoặc vi khuẩn. Mẹ mặc áo ngực quá chật làm cọ xát lên núm vú cũng có thể là một nguyên nhân gây đau rát đầu ti khi cho con bú.
Xem hình nổi hạt đầu ti.
Các cách tốt nhất để chữa nổi hạt đầu ti khi cho con bú
Mẹ có thể tự chữa nổi hạt đầu ti tại nhà hoặc nhờ bác sĩ. Các cách chữa mụn đầu ti phổ biến bao gồm:
1. Sử dụng dung dịch muối
Để thông chỗ tắc, mẹ có thể ngâm núm vú trong dung dịch muối và nước ấm. Trộn 2 thìa cà phê muối Epsom vào một cốc nước ấm, sau đó ngâm núm vú ba hoặc bốn lần mỗi ngày cho đến khi tuyến sữa hết tắc.
Mẹ cũng có thể kết hợp cốc hứng sữa và muối epsom.
2. Massage núm vú
Nhẹ nhàng mát-xa núm vú để thông các mụn sữa. Ngoài ra, mẹ có thể thử tạo áp lực phía sau núm vú.
Cách này hiệu quả nhất nếu thực hiện sau khi tắm hoặc ngâm nước muối, vì khi đó da sẽ rất mềm mại. Không nên đè mạnh lên núm vú sẽ làm núm vú bị đau.
Hoặc mẹ cũng có thể dùng máy mát xa thông tắc tia sữa. Cách này dễ thực hiện và hiệu quả hơn dùng tay.
3. Chườm ấm ngực sau sinh

Cần nhắc lại là mẹ chỉ chườm ấm, tuyệt đối không được chườm nóng. Chườm ấm núm vú trước khi cho con bú. Để chườm ấm, mẹ cần chuẩn bị một miếng vải, ngâm trong nước ấm và vắt bớt nước. Sau đó, chườm lên núm vú trong tối đa 15 phút, vỗ nhẹ cho da khô trước khi cho con bú.
Một cách hiệu quả khác là mẹ có thể kết hợp việc sử dụng máy mát xa ngực khi tắm dưới vòi sen ấm.
4.Dùng dầu ô liu
Trong ngày, mẹ nhớ giữ cho núm vú mềm và ẩm bằng dầu ô liu. Đặt một miếng lót thấm dầu oliu vào trong áo ngực trên núm vú.
Nhẹ nhàng lau sạch núm vú trước khi cho con bú. Thay miếng lót hai lần mỗi ngày.
5. Thoa sữa mẹ lên núm ti
Sữa mẹ có đặc tính kháng khuẩn, đó là lý do tại sao việc cho con bú là cách hiệu quả để tăng cường hệ miễn dịch của trẻ. Nhờ đặc tính này sữa mẹ có thể giúp ngăn các mụn đầu ti không bị nhiễm trùng.
Dù chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng, nhưng việc thoa một ít sữa mẹ lên núm vú cũng có thể có tác dụng và quan trọng là nó cũng không gây ảnh hưởng gì.
6. Cho con bú thường xuyên
Cho trẻ bú thường xuyên hơn có thể kích thích dòng chảy của sữa qua các tuyến sữa. Cho trẻ bú mẹ là cách hiệu quả nhất để kích thích tuyến sữa hoạt động.
Để dòng sữa thông suốt hơn, trẻ dễ bú hơn, có thể sử dụng máy mát xa thông tắc tia sữa & kích sữa.
Cho trẻ bú đúng tư thế là cách hữu hiệu để tránh bị nổi hạt đầu ti. Hướng cằm và miệng của trẻ trực tiếp lên vị trí bị đau để trẻ có thể mút càng mạnh càng tốt xung quanh khu vực đó.
Mẹ càng cho con bú thường xuyên sẽ càng giúp ngăn ngừa và thông tắc tia nhanh.
7. Sử dụng máy hút sữa loại dùng cho bệnh viện
Sữa bị tắc trong các tia sữa đôi khi có độ sệt như kem đánh răng và cần lực hút mạnh so với sữa thông thường.
Có thể phải sử dụng máy hút sữa để hút loại sữa đặc sệt này ra khỏi tuyến sữa nếu vẫn còn các mụn sữa sau khi đã áp dụng các cách bên trên.
Sử dụng máy hút sữa loại dùng trong bệnh viện và tăng dần lực hút cho đến khi lượng sữa sệt chảy ra.
8. Làm dịu cơn đau bằng thuốc mỡ
Mẹ cũng có thể làm dịu chỗ đau tại nhà bằng cách dùng thuốc mỡ. Mẹ có thể mua thuốc mỡ làm dịu núm vú bị đau tại tiệm thuốc. Các loại kem có chứa hoa cúc la mã (chamomile) hoặc calendula (chiết xuất từ hoa cúc) giúp tạo cảm giác dễ chịu. Các loại này giúp giữ ẩm, giảm ngứa và rát đầu ti khi cho con bú.
Rất nhiều loại thuốc mỡ có thể được sử dụng an toàn khi cho con bú. Tuy nhiên mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia sữa mẹ trước khi sử dụng.
9. Sử dụng thực phẩm chức năng Lecithin
Lecithin là một chất nhũ hoá tự nhiên có trong các loại thực phẩm. Lecithin được cho rằng có thể ngăn ngừa tuyến sữa bị tắc bằng cách tăng hàm lượng axit béo không bão hòa đa trong sữa mẹ, giúp giảm độ sệt của sữa. Mẹ có thể mua Lecithin tại các cửa hàng online.
Lecithin được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) “công nhận là an toàn” (GRAS)
10. Thay đổi chế độ ăn uống
Có một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng có thể tăng cường khả năng miễn dịch và giúp chống lại một số bệnh nhiễm trùng nấm gây ra mụn núm ti. Ngoài việc ăn nhiều trái cây và rau quả, mẹ cho con bú cũng nên tiếp tục dùng các loại vitamin bầu trong thời kỳ hậu sản.
Nếu thấy cần, mẹ hãy hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi dùng các loại vitamin bổ sung.
11. Sử dụng thuốc giảm đau
Chườm túi nước đá cũng có thể là cách để giảm sưng và khó chịu hiệu quả nếu các mụn sữa làm mẹ quá đau giữa các lần cho con bú.
Mẹ có thể thử chườm túi nước đá để giảm sưng và đau rát nếu các điểm nổi hạt đầu ti bị đau nhiều giữa các lần cho con bú.
Mẹ có thể dùng một số loại thuốc giảm đau an toàn khi đang cho con bú theo liều dùng của bác sĩ.
Ví dụ, ibuprofen an toàn cho các mẹ cho con bú mà hiện tai không bị loét dạ dày hoặc hen suyễn. Chỉ dùng ibuprofen khi thật cần thiết và không lạm dụng thuốc giảm đau này.
Mẹ nên hỏi bác sĩ sử dụng các loại thuốc giảm đau khác khi cần thiết.
12. Thông tắc tuyến sữa bằng kim
Bác sĩ có thể thông tắc tuyến sữa bằng kim tiêm nếu các cách thông tắc tại nhà khác không làm tan các cục tắc.
Đừng quá cố gắng tự thông tắc tia sữa tại nhà, vì nó có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và viêm vú.
Tuyến sữa có thể căng tức trở lại nếu sữa ứ quá nhiều bên trong. Vì vậy điều quan trọng là phải giải quyết lý do gốc rễ của việc nổi hạt đầu ti.
13. Dùng thuốc kê toa
Có thể cần dùng thuốc để chữa mụn sữa do tưa miệng hoặc nhiễm trùng do vi khuẩn. Bác sĩ có thể cho thuốc trị nấm cho cả mẹ và bé hoặc thuốc kháng sinh cho các loại nhiễm trùng khác.
Phòng ngừa nổi hạt đầu ti
Mẹ có thể bị đi bị lại mụn đầu ti nếu không tìm ra được nguyên nhân đúng. Các cách để phòng ngừa tắc tuyến sữa bao gồm:
Chọn tư thế cho con bú phù hợp
Một số tư thế cho con có thể bú tạo ra nhiều ma sát và áp lực lên núm vú hơn các tư thế khác. Cố gắng bế trẻ một bên cơ thể (tư thế bóng đá) hoặc bế chéo phía trước cơ thể để giảm áp lực lên núm vú.
Vệ sinh núm vú sau khi cho con bú
Lau núm vú bằng khăn ẩm để làm sạch sữa trên núm vú và làm thông thoáng các lỗ sữa trên núm vú.
Nhờ sự hỗ trợ của các chuyên viên tư vấn sữa mẹ
Nếu mẹ không tự tập để con có khớp ngậm đúng, mẹ nên nhờ sự hỗ trợ của các tư vấn sữa mẹ.
Uống đủ nước
Uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày để giúp sữa mẹ chảy thông suốt và phòng ngừa thiếu nước.
Mặc áo ngực thoải mái
Áo ngực bó sát hoặc làm từ vật liệu tổng hợp có thể gây kích ứng núm vú và là một phần nguyên nhân gây đau rát núm vú trong thời khi cho con bú. Một số loại quần áo ngủ hoặc miếng dán ngực cũng có thể là nguyên gây kích ứng.
Giải quyết tình trạng căng sữa
Nếu bé không có khớp ngậm đúng, sữa mẹ sẽ không được lấy ra hiệu quả có thể làm ngực mẹ căng tức. Hoặc khi mẹ đổi bên cho con bú trước khi cho con bú hết ngực đầu tiên cũng có thể làm mẹ cương sữa. Việc hút sữa quá nhiều lần cũng gây ra tình trạng căng sữa. Nếu không biết nên hút bao nhiêu lần mỗi ngày là phù hợp, mẹ nên nhờ sự hỗ trợ của chuyên gia tư vấn sữa mẹ
Điều trị tưa miệng
Cần phải chữa nhiễm trùng vú thật nhanh, tránh việc để lâu có thể gây nổi hạt đầu ti và các biến chứng khác.
Khi nào cần đi bác sĩ?
Mẹ thường có thể tự xoay xở để chữa mụn đầu ti ở nhà. Tuy nhiên nếu tình trạng không thuyên giảm, mẹ nên đi khám, đặc biệt nếu các mụn sữa làm mẹ quá đau, ảnh hưởng đến việc cho con bú hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng. Các dấu hiệu nhiễm trùng cần theo dõi là sốt, ớn lạnh, đau nhức cơ thể, mệt mỏi, đau cục bộ, nóng hoặc sưng vú.
Các mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thực phẩm bổ sung, vì ngay cả các loại thuốc không kê đơn cũng có thể không an toàn cho người sử dụng.
Tóm lại
Mụn sữa ảnh hưởng nhiều đến các mẹ trong thời kỳ cho con bú. Một số phương pháp điều trị có thể làm dịu các triệu chứng và ngăn ngừa hình thành các mụn sữa trong tương lai.
Nếu nổi hạt đầu ti khi cho con bú kéo dài, hãy liên hệ với chuyên gia tư vấn sữa mẹ hoặc bác sĩ.